Onderzoek naar acupunctuur als ondersteuning bij verslaving
Dat acupunctuur veel wordt toegepast in afkickklinieken, vloeit voort uit het NADA-protocol voor oor-acupunctuur, ontwikkeld door het New Yorkse Lincoln-ziekenhuis in de jaren 70. Oorspronkelijk was dit protocol bedoeld voor drugsgebruikers, later is het ook ingezet bij verslaving aan roken, alcohol en andere middelen.
Het National Acupuncture Detoxification Association-protocol is ontworpen als ondersteuning van andere disciplines die in moderne klinieken de hoofdbehandeling vormen (1)(2)(3). Naast acupunctuurbehandelingen biedt het NADA-protocol onder meer psychotherapeutische begeleiding, counseling, ontgifting met o.a. detoxificerende theeën, detox-homeopathie en meditatietechnieken.
Onderzoek
Inmiddels is veel onderzoek naar gedaan naar de effectiviteit van acupunctuur in verband met verslavingen (4) en het laatste overzicht, uit 2009, was over het geheel genomen positief (5)(6). Acupunctuur kan helpen de afkicksymptomen te verminderen door de stofwisseling in de hersenen te veranderen, het endorfineniveau te verhogen en de dopamine- en serotoninehuishouding te normaliseren.
Veel is al geschreven over de invloed van acupunctuur op de werking van de hersenen en op neurologische en psychische aandoeningen, gebaseerd op de aanname dat de beïnvloeding van dergelijke processen inderdaad kan helpen om verslavingsgedrag te verminderen.
Het daadwerkelijke bewijs dat acupunctuur kan helpen met het stoppen met roken is echter wisselend (7)(8)(9): het Cochrane-instituut vindt het bewijs dan ook onvoldoende om harde conclusies uit te trekken, hoewel het verder onderzoek als gerechtvaardigd beschouwt (10). Verder zijn er vooral anekdotische verslagen te vinden van therapeuten die zeggen goede resultaten te bereiken.
Een nadere beschouwing van het wetenschappelijk onderzoek werpt bovendien veel vragen op. Praktiserende acupuncturisten benadrukken het belang van een goede diagnose en behandelplan, naast de selectie van acupunctuurpunten die precies bij de persoon moeten passen. Ofwel: Tong bing yi zhi – yi bing tong zhi: verschillende behandelingen voor dezelfde ziekte, verschillende ziekten met dezelfde behandeling.
Onderzoeken naar acupunctuur bij verslaving gebruiken vrijwel altijd standaardprotocollen en vermelden vaak niet eens de specifieke punten. Soms is aangegeven dat punten zijn gebruikt die ‘de longen versterken’, maar ook hierbij is niet onderbouwd waarom juist die punten relevant zouden zijn – en ook niet of ze correct gelokaliseerd werden. Vaak wordt het NADA-protocol of een variatie daarop toegepast, zonder de onderbouwing waarom een protocol dat ontwikkeld is voor heroïneverslaafden, effectief zou zijn bij mensen die willen stoppen met roken.
Bronnen:
- Ferrigno, P., ‘Current research and clinical applications’, Australian Journal of Acupuncture and Chinese Medicine [online], 2009;4(2), pp. 32–35.
- Smith M., ‘Acupuncture and natural healing in drug detoxification’, Am J Acupunct 1979;2(7), pp. 97–106.
- Smith M. en I. Kahn, ‘An Acupuncture Programme for the treatment of drug addicted person’, Bull Narc 1988;XL(1), pp. 35–41.